Türkiye’nin tütün ambarı olarak nitelendirilen Samsun’da kırsal kesimlerde tütün hasadı başladı. Bafra’da kırsal kesimin tek geçim kaynağı olan tütünde üreticiler bu sene artan maliyetler ve düşük rekolteden dolayı tütünün pek para etmediğini söylese de gece-gündüz tarladaki tütünlerini hasat ediyorlar.
“Bu sene rekolte az olacak”
Hasat hakkında bilgi veren Gökçesu Mahalle Muhtarı Aytekin Çil, “Tütün bize dedelerimizden, atalarımızdan gelen bir meslek. Küçük yaştan beri bu işi yapıyoruz. Günden güne maliyetlerin yüksek olması, tütün fiyatlarının ucuz olması bizi zorluyor. Zaten bu işi yapan da çok az kaldı. Yeni neslin de bu işi yapacağını sanmıyorum. Bize bu işi yaptıran da şirketlerin yüklü avans vermesi. Bu sene de aşırı yağışlardan dolayı vatandaş tütün ekimi yapamadı. Yapanlarınki de doğru dürüst büyümedi. Bu sene rekoltenin çok düşük olacağını tahmin ediyorum. Durum onu gösteriyor” dedi.
“Köyde tütün toplayacak genç nüfus yok”
Kente göç nedeniyle tütün toplama işinin yaşlılara kaldığını ifade eden Müstecep Mahallesi’nden tütün üreticisi Seydi Aytaç, “Tütünden başka bir şey olmuyor maalesef. Sulama olmadığı için sadece tütüne elverişli bir yer olduğu için sadece tütün yapmak zorunda kalıyoruz. Maliyetlerde yüksek, şu an iş gücü olarak kimse yok. Herkes göç etti gitti. Ortalama yaş olarak 60 yaşında insanlar var. Artık son demlerini yaşıyor tütün işi. Herkes göç etti gitti, yapacak kimse yok. Bu gidişle tütün işi yapılamayacak. Maliyetler düşük olsa bile insan gücü yok. Olmadığı sürece tamamen yok olup gidecek. Bu tütünü üreten olmayacak. Bu sene verimler çok düşük. Dikme olayı çok zor geçti. Şartlar hiç uygun gitmedi yağıştan dolayı. İnsan gücü tamamen şehre aktı ve geri dönüş yok” diye konuştu.
Ekili tütün alanında gözle görülür bir düşüş olduğunu belirten Bafra Ziraat Odası Başkanı Osman Tosuner ise, “Çiftçi çok mağdur. Herkes sözleşmeli ve para karşılığında avans alıp karşılığında tütün yapıyor. 2023 yılında şu an tütün kırımı başladı. Ziyaret ettiğimiz üretici ‘geçen sene 28 dönüm yer ektim, bu sene 4 dönüm ektim’ diyor. Arada 24 dönümlük bir noksanlık var. Hiç dikemeyen de var. Vatandaş avansını almış, parayı da kullanmış. Avans veren firma parasını istiyor, üretici de aldığı parayı geriye veremiyor. Çok büyük sıkıntılı dönem yaşıyor. Devletimizin göçün önlenmesi için bir an önce girdi maliyetlerinde çiftçiye yardım etmesi lazım. Müstecep Mahallesi’nde en az 50 genç İstanbul, Ankara ve Bursa’ya çalışmaya gitmiş. En büyük sıkıntı bu. Devletimizin bir an önce tarım yapan çiftçilerimize destek vermesi lazım. Hububat, buğdaylarda büyük sıkıntılar yaşandı, biz onları kabul ediyoruz ama en büyük sıkıntı kırsal kesimin tek geçim kayağı olan tütün. Bir an önce alıcı firmalarla Tarım ve Orman Bakanlığının bir araya oturup tütün fiyatlarının görüşülmesi lazım. Bugün 70 liraya sözleşme yapmış ama 170 lira olsa kurtarma şansı yok. O kadar bir sıkıntılı bir dönem yaşıyoruz. Ben tarımı temsil eden bir kurumun başkanı olarak Türkiye’de tarım yapan çiftçilerin sabırlı olmasını diliyorum. Hükümetimiz halkına, tarım yapan çiftçiye destek verecek güce sahiptir” şeklinde konuştu.
